سندروم درد منطقه ای پیچیده چیست؟

این سندروم واکنش فراتر از حد نرمال بدن به یک  آسیب است و علامت اصلی آن درد در اندام می باشد و دو نوع دارد. البته سایر قسمتهای بدن نیز می توانند متاثر شوند.

نوع 1(CRPS-1): نام دیگر آن دیستروفی رفلکسی سمپاتیک است

نوع 2(CRPS-2): نام دیگر آن کوزالژیا است.

 

چقدر CRPS  شایع است و در چه گروه سنی بیشتر دیده میشود؟

سالانه از هر 4000 نفر یک نفرمبتلا میشود و دز همه گروههای سنی می توتاند رخ بدهد ولی در سن 40 تا 60 سال شایعتر است.

 

علایم:

این سندروم مجموعه پیچیده ای از علایم دارد.درد اغلب سوزشی،خنجری،گزش مانند همراه با احساس بی حسی و کرختی است.علایم دیگر آن شامل آلودینی(افزایش حساسیت پوست)، هیپرآلژزیا (افزایش حساسیت به درد)، تغییر رنگ پوست ، تورم،سفتی،احساس گرما یا سرما ، تعریق بیش از حد یا کاهش تعریق و تغییرات ناخنها  و مو به صورت نازک شدن ، پوست خشک و پوسته ریزی دهنده یا براق است. درد و سایر علایم معمولا به سایر نواحی خارج از محل اصلی صدمه نیز می توتند منتشر شود و حتی می تواند اندام سمت مقابل را نیز متاثر نماید. این درد طول کشنده است و با گذشت زمان بدتر می گردد. حرکات اندام بدلیل درد و سفتی مفصل کم می شود. خیلی از بیماران این حس بد که اندامشان متعلق به خودشان نیست یا اندامشان بزرگتر یا کوچکتر از حد نرمال شده  است را تجربه می کنند. بیماران مبتلا به CRPS  ممکن است به طور شایعی علایم  افسردگی و اضطراب را نشان دهند یا اختلال در آرامش و استراحت و ارتباط با دیگران ایجاد شود.

 

علل ایجاد CRPS  چه هستند؟

نوع1: به دنبال تصادفات یا جراحی و صدمه به پوست، عضله، لیگامان، مفصل یا استخوان در هر جایی میتواند باشد و شایعترین حالت بعد از شکستگی استخوان و بی حرکتی با گچ و آتل است.

نوع2: به دنبال صدمه نسبی عصب مثل زخم های گلوله یا له شدگی ها  در بازو یا پا است.

 

تشخیص چگونه است؟

ساده نیست و اغلب ارجاع به یک کلینیک درد برای تشخیص دقیق ضروری است. غالبا" شرح حالی از واقعه ای که منجر به صدمه عضو و بی حرکتی آن شده وجود دارد. درد پایدار و نامتناسب با صدمه اولیه است. بیمار ممکن است همه علایم را نداشته باشد و با اینکه تست هیچ اختصاصی وجود ندارد ، متخصص درد برای تشخیص آن ارزیابی ها و تستهایی انجام می دهد.

 

درمان CRPS  چیست؟

درمان زود هنگام بسیار موثر است و شامل آگاه کردن بیمار از شرایطی که در آن قرار دارد  و کارهایی که در جهت کمک به بهبود هر چه سریعتر  بیماری اش می تواند انجام دهد است.

اولین هدف درمانی برگرداندن استفاده کامل از اندام دردناک و مخصوصا انجام فعالیت های تحمل کننده وزن مثل ایستادن و راه رفتن است.

بازتوانب با فیزیوتراپی درمان بسیار موثری برای CRPS  است. درمان شدید فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی حداقل دو بار در روز ضروری است .

حساسیت زدایی از پوست با استفاده از پوششهایی که به تدریج ضخامتشان افزایش می یابد از ابریشم تا حوله  کمک کننده است. غوطه ور سازی متناوب اندام در آب گرم و سرد برای کاهش حساسیت به دما می توتند کمک کند.

داروی خاصی برای درمان کامل وجود ندارد ولی با داروهایی از قبیل مسکن ها (مثلا ایبوپروفن) ممکن است قسمتی از درد کاهش یابد. داروهای انتی دپرسان مثل امی تریپتیلین و ایمی پرامین گاهی برای درد های عصبی مفیدند.داروهای ضد تشنج گاباپنتین و پره گابالین و کابامازپین مفید بوده و میتوانند درد را کاهش دهند.

البته مصرف این داروها فقط برای  زمانهایی که درد وجود دارد نیست بلکه باید به طور منظم استفاده گردند.گاهی ممکن است بیش از یک نوع دارو نیاز باشد.

 

سایر درمان ها:

تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) ممکن است به برخی بیماران کمک کند.در این روش الکترودهایی روی ناحیه دردناک چسبانده میشود که یک احساس قلقلک و طنین انداز دارد که درد را کاهش می دهد.

تحریک طناب نخاعی(spinal cord stimulation SCS) می تواند درمان موثری برای CRPS در برخی بیماران باشد.در این روش یک الکترود زیر پوست و یک الکترود نزدیک طناب نخاعی کاشته میشود.البته این درمان فقط در برخی مراکز تخصصی درد وجود دارد و برای کسانی که به سایر درمانها جواب نداده اند کاربرد دارد.

بلوک های عصبی: این درمانها ممکن است کمک کنند تا فیزیو تراپی قابل انجام باشد.

پسخوراند بینایی با آینه: این درمان هنوز در مرحله تحقیقاتی است اما به بعضی بیماران کمک کرده است. یک آینه در مقابل بیمار قرار داده میشود و چون حرکات در اینه معکوس است حرکات اندام مبتلا و غیر مبتلا به طور معکوس قابل تقلید میشوند و بیمار اندام مبتلا را نیز حرکت میدهد.

درمانها و حمایت های روانی: برخی درمانهای روانی میتوانند به کاهش استرس بیمار کمک کنند که توسط فرد ماهری در زمینه دردهای مزمن قابل انجام است و شامل درمانهای شناختی-رفتاری و تکنیک های ریلکسیشن است.

متخصصین درد چه کمکی میتوانند انجام دهند؟

متخصصین درد با تشخیص ، برنا مه ریزی و مداخله به موقع باعث مدیریت و کاهش درد بیمار و در نتیجه افزایش امکان فعال سازی اندام که موثر ترین درمان این بیماری است باعث بهبود درد و کیفیت زندگی بیمار و بازگرداندن هر چه سریعتر اندام مبتلا به عملکرد طبیعی می شوند.

 

پیش آگهی CRPS  چگونه است؟

اینکه چقدر این بیماری از نظر علایم شدید باشد یا چقدر این علایم طول بکشند بسیار متفاوت است. در  بیمارانی که به موقع تشخیص داده و درمان نشده اند میتواند حتی تا چند سال طول بکشد.

 

آیا این بیماری قابل پیشگیری است؟

توصیه شده که بیمارانی که شکستگی و به دنبال ان بی حرکتی دارند دریافت خوبی از ویتامین ث داشته باشند اما هنوز هیچ راهی برای پیشگیری قطعی از این بیماری اثبات نشده است. و همچنان بهترین اقدام تشخیص سریع و به عملکرد طبیعی برگرداندن عضو مبتلا در اسرع وقت می باشد.